Symposium Groene stad van de toekomst
Kies voor een leefbaar stadsklimaat met groene steden
Bomen en ander groen in de stad hebben positieve invloed op onze leefomgeving. En daar is steeds meer behoefte aan, want door de huidige klimaatverandering warmen steden steeds meer op (urban heat island effect). Wij vroegen aan Tim van Hattum, Programmaleider Klimaat aan de Wageningen University & Research, wat we kunnen doen om de negatieve effecten van de klimaatverandering te verminderen. Tim is tevens een van de sprekers tijdens het symposium dat wij in oktober organiseren over 'De groene stad van de toekomst'.
Het klimaat verandert sneller dan veel mensen in eerste instantie dachten. Dat merken we onder andere aan de droge, hete zomers die steeds meer normaal worden. Veel beplanting in tuinen en in het openbaar groen, maar ook op de akkers en in de bossen is hier niet tegen bestand. Door te beregenen proberen we de schade te beperken, maar zo werken we een ander probleem in de hand: een daling van de grondwaterspiegel. “Wanneer dit in stedelijk gebied gebeurt, kan dat schadelijke gevolgen hebben voor o.a. de fundering van huizen. Maar ook de gezondheid van mensen leidt onder de toenemende temperatuur”, vertelt Tim van Hattum.
“Wereldwijd zijn er in de afgelopen maanden al ruim 320.000 mensen gestorven aan het Coronavirus. Met z’n allen zien we in dat dit virus een serieuze bedreiging vormt. Maar waar veel mensen (nog) niet bij stilstaan, is dat de sterftegevallen veroorzaakt door klimaatsverandering net zo ernstig zijn”, weet Tim. “In Europa stierven in 2003 ruim 70.000 mensen door de gevolgen van extreme hitte. Als we niets doen, zal de wereld in de komende 50 tot 100 jaar veel meer opwarmen dan de in eerste instantie voorspelde 2 graden. Dit zou dan wel eens kunnen verdubbelen. Continenten als Azië en Afrika worden dan onleefbaar. Maar ook het leven in Europese landen zal daardoor drastisch veranderen.”
Oplossingen voor de opwarming van steden
“Om het leefklimaat in ons land aangenaam te houden, kunnen we samen heel veel dingen doen”, zegt Tim. “Het vergroenen van steden is een heel belangrijke maatregel om het urban heat island effect tegen te gaan. Wanneer het in de zomer langdurig rond de 30 graden is, kan het in een stad tot wel 10 graden heter worden. Onze steden bestaan voor 80 tot 90% uit steen en beton. Dit absorbeert warmte en geeft het zodra de zon ondergaat weer af. Het is belangrijk om steden meer te voorzien van groen. Denk hierbij aan groene daken, parken, groene plantsoenen met bomen en groene gevels.”
Bomen halen CO2 uit de lucht en geven verkoeling doordat ze water verdampen en schaduw bieden. “De schaduw van een boom is daardoor veel aangenamer dan de schaduw van een parasol”, vertelt Tim. “Ook is het belangrijk om het regenwater op te vangen in de grond en niet af te voeren via het riool, zoals het nu nog op heel veel plaatsen gebeurt. Steden moeten daarom anders ingericht gaan worden. Plantsoenen en parken kunnen we bijvoorbeeld voorzien van waterpartijen en wadi’s. Ze helpen wateroverlast door hevige regenbuien voorkomen en zorgen op hete dagen voor verkoeling.”
Vergroen je tuin
“Maar niet alleen gemeenten kunnen klimaat adaptieve keuzes maken, ook iedereen met een tuin of balkon kan kiezen voor het vergroenen van de stad”, zegt Tim. “Veel tuinen bestaan voor 80% uit bestrating. Het is beter om dit om te draaien, 80% groen en 20% bestrating. Alle tuinen in Nederland bij elkaar opgeteld beslaan iets meer dan 50.000 hectare. Als we die groen inrichten maken we écht een verschil.”
Bekijk hier het Handboek voor de watervriendelijke tuin met daarin heel veel tips over het vergroenen van je tuin, biodiverse beplanting, groene mogelijkheden op een balkon of tegen je gevel, en nog veel meer. “Bij de beplanting van de tuin doen we er goed aan om te kijken naar droogte en hittebestendige planten. Wageningen University & Research heeft een lijst van planten samengesteld die hier tegen bestand zijn”, noemt Tim. “Ook is het goed om te kiezen voor bloemrijke planten die elkaar gedurende het seizoen afwisselen, zodat de vlinders, bijen en andere insecten in jouw tuin het hele jaar door voedsel vinden. Zo zorgen we er samen voor dat de wereld over 100 jaar ook nog steeds een prettige leefomgeving is voor ons allemaal.”
Tim van Hattum vertelt zijn volledige verhaal over klimaatverandering en het belang van het vergroenen van steden tijdens ons symposium Groene Stad van de Toekomst op woensdag 28 oktober.
Bekijk ook eens deze pagina's:
Vergroen je tuin voor verhogen biodiversiteit
Belang investeren in een groene stad