Teek care

Teek care! 

27 maart 2020

Normaal vindt elk jaar de Week van de Teek plaats van 6 t/m 10 april. Vanwege het Coronavirus is dit echter verplaatst naar juni. Omdat het ‘tekenseizoen’ wel al begint, willen wij nu toch iedereen alert maken op de aanwezigheid van teken. Of je nu graag recreëert in de natuur of werkt in het groen; het is goed om meer te weten over de risico’s en het voorkomen van tekenbeten. Nu de temperatuur oploopt, neemt namelijk ook de kans op een tekenbeet toe. In dit artikel geven wij antwoord op de meest belangrijke vragen over teken, de risico’s én het voorkomen van een tekenbeet.

Teken lijken op hele kleine spinnetjes van 1 tot 3 millimeter groot. Een teek kan mensen bijten. Hij zuigt dan bloed op en zwelt op tot een donkerrood of blauwpaars bolletje. Een volgezogen teek kan een doorsnede van 1 centimeter hebben. De onvolwassen teek, ook wel nimf genoemd, is waarschijnlijk de belangrijkste overbrenger van de ziekte van Lyme. Nimfen zijn vaak moeilijk te zien, omdat ze niet groter zijn dan een speldenkop.

Wat is het risico van een tekenbeet?

Teken kunnen ziektes overbrengen, onder andere de ziekte van Lyme. De ziekte van Lyme kun je via de beet van een besmette teek oplopen. Ongeveer 1 op de 5 teken draagt de bacterie bij zich die de ziekte van Lyme overdraagt. Ongeveer 2 op de 100 mensen krijgen de ziekte van Lyme na een tekenbeet, dit zijn elk jaar zo’n 27.000 mensen! Per jaar zijn er 1000 tot 2500 mensen die langdurig klachten houden. Daarom is het belangrijk dat je weet hoe je een tekenbeet voorkomt en wat je moet doen als je toch gebeten bent.

Waar komen teken voor?

Teken komen in heel Nederland voor. Ze zitten vooral in hoog gras of tussen dode bladeren. Verder zitten ze op huisdieren, wild, vogels en kadavers. Van daaruit hechten ze zich aan passerende dieren en mensen. Teken worden actief als de temperatuur boven de 7 graden Celsius komt. Van maart tot en met oktober worden mensen het meest gebeten.

Hoe herken je een teek en een tekenbeet?

Teken zijn makkelijk over het hoofd te zien, omdat ze maar een paar millimeter groot zijn. Als een teek je net heeft gebeten, lijkt het of er een zwart puntje op je huid zit. Door het opzuigen van bloed zwellen teken na een paar dagen op tot een bruin of grijs bolletje ter grootte van een erwt.

Wat kun je doen om de kans op en tekenbeet te verkleinen?

Loop niet door dichte begroeiing en struikgewas als dat niet nodig is. En let extra op als je werkt met dieren of een huisdier hebt. Draag tijdens het werken of spelen in hoog gras of struiken gesloten en huidbedekkende kleding. Draag de sokken het liefst over de broek.

 

Spuit sokken, schoenen en broek eventueel in met een insectenwerend middel dat DEET bevat. Dit geeft geen 100% bescherming, maar schrikt de teken wel een beetje af. Blijf dus altijd controleren. En smeer de onbedekte huid in met anti-insectenmiddel dat DEET bevat. Lees wel altijd eerst even de gebruiksaanwijzing.

Hoe controleer je goed op een tekenbeet?

Ben je op een plaats geweest waar teken voorkomen? Controleer jezelf en anderen die bij jou waren dan op tekenbeten. Teken kunnen overal op het lichaam bijten, maar hebben de voorkeur voor de liezen, knieholtes, oksels, bilspleet, de randen van jouw ondergoed, achter de oren en rond de haargrens in de nek.

 

Gebruik zo nodig een vergrootglas en een spiegel voor plekken die je zelf moeilijk kunt zien of vraag iemand anders om jou op teken te controleren. Controleer ook je kleding. Haal teken weg die op jouw kleding zitten. Zitten ze vast, was jouw kleding dan minimaal 30 minuten op 60 graden of stop de kleding in de wasdroger.

 

Ook de hoveniers van Jonkers krijgen voorlichting over het voorkomen van een tekenbeet, en hoe te handelen indien je toch gebeten bent. In risicovolle omgevingen dragen onze hoveniers een lange broek en iedereen krijgt het advies zichzelf regelmatig op teken te controleren. Elk bedrijfswagen is ook uitgerust met een tekenpincet, zodat een teek op het lichaam meteen verwijderd kan worden.

Groene Vallei Boxtel

Heem en Bollen

Groene Vallei Boxtel

Heem en Bollen

Hoe verwijder je een teek?

Haal teken snel weg! Hoe langer de teek in jouw huid zit, hoe groter de kans dat hij ziekteverwekkers overdraagt.

  • Haal een teek zo snel mogelijk weg! Hoe langer de teek in uw huid zit, hoe groter de kans dat hij ziekteverwekkers overdraagt.
  • Gebruik geen alcohol, jodium, olie of andere middelen vóórdat je de teek verwijdert.
  • Pak de teek met een puntig pincet zo dicht mogelijk op de huid bij de kop vast en trek hem er uit. Ontsmet hierna het beetwondje. Gebruik je een andere tekenverwijderaar? Volg dan de gebruiksaanwijzing.
  • Noteer wanneer en waar op de huid je gebeten bent. Houd tot drie maanden na de tekenbeet de huid rond de beet in de gaten. Let op het ontstaan van een verkleuring van de huid of klachten die passen bij de ziekte van Lyme.

Wanneer moet je naar de huisarts?

Ga naar de huisarts als je één van de volgende klachten krijgt na een tekenbeet:

  • Een verkleuring van de huid op de plek van de tekenbeet, die groter wordt. Deze kan tot drie maanden na een tekenbeet verschijnen.
  • Koorts en eventueel spier- en gewrichtspijn, in de eerste weken na een tekenbeet.
  • Soms kunnen gewrichtsklachten, huidklachten, zenuwklachten of hartklachten ontstaan. Dat kan gebeuren als de vroege klachten van de ziekte van Lyme niet behandeld zijn met antibiotica. Maar deze klachten zijn soms ook een eerste uiting van de ziekte.
  • Zowel de vroege als de latere stadia zijn te behandelen met antibiotica, maar in een later stadium kan al wel schade zijn ontstaan door de ontsteking. Daarom is het belangrijk om contact op te nemen met de huisarts met deze klachten.

 

Twijfel je over de huidverkleuring? Kijk op www.tekenradar.nl voor voorbeelden.

 

Bron: Stigas + RIVM.

Bekijk ook eens onderstaande pagina's: 

insectvriendelijke tuin

Maak je tuin insectvriendelijk

Bloemenweiden

Bloemenweiden

help de bij overleven

Help de bij te overleven